Giá nông sản hôm nay 18/7/2024: cảnh báo tình trạng phá vườn cà phê để trồng sầu riêng

Hiện các chuyên gia ngành hàng và đại diện một số doanh nghiệp dự báo giá cà phê trong nước sẽ neo ở mức cao trong bối cảnh nguồn cung đang dần cạn kiệt. Ước tính Việt Nam chỉ còn khoảng 210.000 tấn cà phê để xuất khẩu trong 4 tháng tới cho đến khi vụ thu hoạch mới diễn ra vào tháng 11 năm nay.

Đáng chú ý, nhiều chuyên gia hiện lên tiếng cảnh báo tình trạng nông dân ồ ạt chặt bỏ cây cà phê để chuyển sang trồng sầu riêng ở một số khu vực Tây Nguyên và các tỉnh Nam Bộ trong bối cảnh giá sầu riêng tăng gần gấp 5 lần trong năm ngoái khi Việt Nam ký Nghị định thư xuất khẩu sầu riêng chính ngạch sang Trung Quốc.

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, diện tích trồng cây sầu riêng tăng hơn 24% mỗi năm, là tỷ lệ tăng cao nhất trong các loại cây trồng chủ lực hiện nay. Thay vào đó là sự thu hẹp đáng kể diện tích trồng cà phê, hồ tiêu,…

Lý giải cho sự tăng “chóng mặt” của diện tích sầu riêng, ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Ca Cao - Cà phê Việt Nam (Vicofa), Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công tyCcổ phần Intimex Group đã cho biết, nguyên nhân vì sầu riêng mang lại lợi nhuận kinh tế cao hơn nhiều so với các mặt hàng nông sản khác.

“Hiện các loại nông sản như cà phê, tiêu cho lợi nhuận từ 200 triệu đến 300 triệu đồng/ha/năm, trong khi cây sầu riêng có thể mang về khoảng 2 tỷ đồng, gấp 5 lần so với cà phê. Do đó, rất khó để giữ chân người nông dân ở lại với cây cà phê”, ông Đỗ Hà Nam chia sẻ.

Với sự chênh lệch lợi nhuận rõ ràng như vậy, việc người dân chuyển đổi cây trồng hiệu quả kinh tế thấp sang loại cây hiệu quả kinh tế cao dường như là lẽ đương nhiên.

Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diện tích cà phê của Việt Nam hiện ở mức 700.000 ha, nhưng thực tế có thể chỉ còn khoảng trên 600.000 ha. Đã giảm khoảng 68.000 ha so với hồi niên vụ 2016/2017.

Việc chuyển đổi cây trồng một cách thiếu tính toán, thiếu kiểm soát, vì lợi nhuận nhất thời và không theo định hướng từ các cơ quan chuyên môn của nhiều nhà vườn như hiện nay đã được các chuyên gia cảnh báo là có thể đem lại rất nhiều rủi ro trong tương lai.

Trước mắt, việc diện tích trồng cà phê giảm nhanh do bị chuyển sang trồng sầu riêng đã khiến cho sản lượng cà phê sụt giảm nghiêm trọng, dự báo sản lượng cà phê cho niên vụ 2022/2023 sẽ giảm khoảng 10-15% so với niên vụ trước, xuống khoảng 1,47 triệu tấn, kéo theo các tác động tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu.

Nhiều chuyên gia cảnh báo, nếu diện tích trồng tiếp tục giảm thì nước ta có thể sẽ dần mất đi ưu thế của nước xuất khẩu cà phê lớn thứ 2 thế giới như hiện nay.

Bên cạnh vấn đề về sản lượng cà phê, các cơ quan chuyên môn cũng cho biết, việc chuyển đổi sang trồng sầu riêng không kiểm soát cũng có thể gây mất cân bằng hoạt động sản xuất nông nghiệp, cung vượt quá cầu, về lâu dài lại có thể gây tác động ngược với mong muốn ban đầu, ảnh hưởng tới lợi nhuận của người dân.

Ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cho biết: “Nghiêm trọng hơn, nếu diện tích tăng lại nằm trong vùng không phù hợp như nhiễm mặn, phèn, vùng không chủ động được tưới, tiêu sẽ gây thiệt hại lớn về năng suất và chất lượng sầu riêng của Việt Nam”.

Nguồn : Tapchicongthuong